BouwGesprek Onderwijs..

Schermafbeelding 2016-01-25 om 12.40.56

Tussen al het nieuws waarbinnen oorzaken en gevolgen, daders en slachtoffers, politiek correcte en incorrecte uitspraken nog nauwelijks van elkaar te onderscheiden zijn, valt mij iedere dag opnieuw op hoeveel vernieuwingsdrang er is binnen onze samenleving. Neem nu het onderwijs. Het Platform Onderwijs 2032 presenteert zijn aanbevelingen en de staatssecretaris van onderwijs neemt ze graag over. Dat betekent veel voor die vernieuwingsdrang. De politiek is er al van doordrongen: vrijheidsgraden zijn nodig. We zijn er aan toe.

In de TrendRede benoemen we het ook: er is behoefte aan BouwGesprekken voor een nieuwe tijd. Het is de reden dat we op 7 maart een vervolgavond organiseren, waarin we ons focussen op… onderwijs..! Wil je erbij zijn, geef je dan op via Pakhuis de Zwijger. Ik zie je er graag.

Overigens krijg ik, ook naar aanleiding van alle negatieve nieuwsberichten, vaak de vraag hoe ik op de wereld reageer vanuit het gedachtegoed van De Seizoenen van De Tijdgeest. De wereld kan ik helaas ook niet in een tijdgeestmodel verklaren, maar ik gebruik vaak voorbeelden als onderwijs en zorg om te laten zien hoeveel er al gekanteld is, en hoezeer de veranderbehoefte blijft groeien. De experimentele fase zijn we wel bijna voorbij (een pionier als Buurtzorg heeft binnen zes jaar bijna 9000 werknemers.. denk je even in..) en we naderen het zomerse seizoen. Waarin we massaal de nieuw ontloken ideeën gaan implementeren. Ondanks dreiging van IS en natuurdrama’s. Soms bewegen we snel vooruit, soms denken we liever achteruit. De toekomst komt in golven, we creëren ze zelf. Tussen 2000 en 2012 stond de barometer op achteruit, vanaf 2012 kantelde hij weer en nu wijst hij krachtig vooruit. En dat blijft voorlopig zo.

Blue, Blue

Even is iedereen fan van David Bowie, lijkt het. Dat is door de jaren heen anders geweest, niet iedere transitie werd door de muziekpers gewaardeerd. Wel door mij. Ooit wil ik een boek schrijven over alle seizoenen van de tijdgeest die Bowie heeft doorwandeld – en doorgrond. Zijn muziek bleef altijd mooi. Ik schreef er een blog over op de site van De Seizoenen van de Tijdgeest en Joop.nl nam die graag over.

Mijn blog over de TrendRede 2016

Aanstaande dinsdag presenteren we de zesde TrendRede. De tekst ligt klaar. Ieder jaar schrijven we een column. De mijne staat nu online. Je leest hem op de site van MarketingOnline of op de eigen TrendRede site, waar je ook de oude versies kunt downloaden. Mocht je geen toegangsbewijs hebben kunnen bemachtigen voor dinsdag: er komt een livestream, dus virtueel kun je er zeker bij zijn.

Schermafbeelding 2016-01-06 om 13.05.31

Dinsdag 12 januari 2016, 17.30: de zesde TrendRede, in Pakhuis De Zwijger in Amsterdam.

2016

Terwijl ik hard werk aan de TrendRede 2016, verschijnen zo hier en daar de analyses die ik de afgelopen weken maakte voor radio, tijdschriften en andere media. Zo schrijft Marketing Tribune ieder jaar een ‘jongereniconen’ artikel, waarin allerlei toekomstdenkers door elkaar heen geciteerd worden over de trends. Je leest mijn bijdrage, tussen alle anderen, hier.
Naast het lanceren van de term GRIP, mag ik het artikel ook afsluiten: “Tom Kniesmeijer voorziet een herwaardering voor de langere termijn als het gaat om werk. ‘In 2016 komt het langetermijnbeleid weer op de agenda. KPI’s zijn uit de tijd. Liever bevragen we elkaar wat we bij denken te dragen aan de continuïteit van de organisatie. Stilstand is vooruitgang. Bedrijven komen op adem met een deadlineloze stiltedag: een dag waarop reflectie en rust centraal staan en niemand zichzelf voorbij hoeft te rennen. Wie zo af en toe de tijd neemt om terug te kijken, ziet de toekomst scherper. We kunnen niet langer individueel het verleden uitmelken, en beginnen langzaamaan gezamenlijk een gezondere toekomst te bouwen. Zo creëren we nieuwe Grip. De toekomst komt in golven, we creëren ze zelf.’”

Lenteakkoord

Veel vragen kreeg ik over het klimaatakkoord dat is bereikt in Parijs. “Dat is zeker wel een lente-teken, hè?” kijken mensen me dan hoopvol aan. Lente, zou kunnen. Of toch eerder zomer?
In De Seizoenen van de Tijdgeest beschrijf ik hoe de tijdgeest zo om de vijf à zes jaar omslaat. Lente, dat is de tijdgeest van pioniers, kleine groepen die de norm ter discussie stellen, iets nieuws op de kaart zetten, taboes doorbreken. Het is al even lente in de tijdgeest. De omslag vond al rond 2012 plaats. Kijk naar de vele nieuwe maatschappelijke coöperaties, de mensen die binnen de zorg (Buurtzorg!) of het onderwijs (hoeveel initiatieven zijn er ondertussen niet..?) de bestaande orde flink hebben opgeschud. Ik merk het tijdens lezingen: de zaal is er nu massaal van overtuigd dat verandering broodnodig is – en snel moet komen. Een enorm verschil met vier jaar geleden!
Een lente-icoon in het klimaatdebat is in mijn ogen Stichting Urgenda. Zij wonnen het proces over overheidsmaatregelen rondom het klimaat, dit jaar. Daar hebben ze jaren hard aan gewerkt. Het klimaatakkoord is zeker een hoopvolle doorbraak. De massale omarming ervan is echter eerder het logische gevolg van alle pioniers, de actiegroepen die de afgelopen jaren zo hard hebben gestreden en de wetenschappers die geduldig bleven uitleggen dat de klimaatsceptici toch echt ongelijk hebben gehad. Zomer, dat is de tijd dat een breed deel van de samenleving(en) het vernieuwende gedachtegoed omarmen en naleven: zomer is de tijdgeest van de implementatie. Leve het klimaatakkoord, dat sowieso. Lente op weg naar zomer, zullen we het zo zien?

e6929bb9-f4e7-4968-8b64-9a7fa831fb21

De zesde TrendRede

Begin 2010 werd ik genomineerd als Trendwatcher van het jaar. Op het feest ter ere van de uitverkiezing kwam ik spontaan op het idee van een TrendRede, een gezamenlijk verhaal van alle trendwatchers. Daarmee zouden we Nederland positieve toekomstinspiratie kunnen bieden – en daar was ook in 2010 al behoefte aan. Een rondje bellen later had ik de eerste tien mensen bij elkaar. En wat een feest bleek het te zijn, ‘om niet’ samenwerken, bijeenkomen, praten, discussiëren, brainstormen en langzaamaan iets moois zien ontstaan.. Ieder jaar, wanneer ik uiteindelijk, tegen de deadline aan, zo snel mogelijk zit te tikken aan de tekst en ik door de rede de trends niet meer zie, bedenk ik me weer dat er eerst niks was, dat toch maar mooi uit een enkel idee een groeiend fenomeen kan ontstaan. Ik geniet er nog steeds van hoe de betekenis van de TrendRede toeneemt, hoe mensen er bijvoorbeeld enthousiast mee zwaaien als ik voor een lezing kom. En me half vragen, half opdragen, volgend jaar toch echt weer opnieuw met een versie te komen.
Ben je nieuwsgierig naar de zesde TrendRede? Schrijf je dan NU in, voordat de zaal vol zit. We presenteren hem op 12 januari, in Pakhuis de Zwijger dit keer, te Amsterdam. Ik hoop je daar te zien.

Chaos en Controle – naar een Constructief gesprek..

Verleden week bezocht ik de tentoonstelling van Levi van Veluw in Marres, een kunstcentrum in Maastricht. Een unieke gebeurtenis. Van Veluw besloot om niet zijn werk op te hangen of in een kaal zaaltje te tonen, maar om het gehele pand onder handen te nemen. Het gevolg: je wordt door de voordeur binnengelaten in een donkere ruimte en moet zelf, zoekend, je weg vinden door het gebouw, van kamer tot kamer, het hele gebouw is één groot zintuiglijke ervaring – en bevreemding – geworden.
Spannend. En overweldigend. En het zegt, zoals alle goede kunst, ook iets over de tijdgeest. De zoektocht naar controle, de chaos die we willen bedwingen, wat nooit helemaal zal lukken.. En over de kunst zelf, zo zegt Marres: ‘Tien, vijftien jaar lang was het ‘discursieve’ belangrijk in de hedendaagse kunst: theorievorming, discussiëren. Niet dat dat verkeerd is, maar wij willen ook andere zaken onderzoeken.’ Precies op het moment dat steeds vaker het debat zelf ter discussie staat: voldoet het nog wel? Moeten we niet een andere vorm van meningsuitwisseling ontdekken? Meer onze zintuigen gebruiken dan wat we als zogenaamd bewezen hebben doorgekregen via sociale media? Misschien van debat naar constructief gesprek? Levi van Veluw maakt spannende kunst die iets te melden heeft. Je kunt na een kwartier alweer buiten staan, of je kunt neerzijgen in de ‘Space Odyssey’ achtige blauwe gloed van een van de kamers. En tot de conclusie komen dat er geen echte muren meer zijn. Net als plafonds. En vloeren. Stof tot nadenken, vond ook De Volkskrant.

quantum jump

Soms staan er berichten in de krant waarvan je weet dat ze de toekomst mede gaan bepalen, zonder dat je nog direct snapt waarom en hoe. In Delft is nu bewijs gevonden dat een deeltje geen bolletje is maar eerder een vaag soort golf. Begrijpt U? We bestaan dus eigenlijk uit golven, zou je kunnen zeggen. Een bericht om eens goed over te reflecteren, bij een kop thee of de stamtafel.

Schermafbeelding 2015-10-22 om 15.00.33
Schermafbeelding 2015-10-22 om 14.54.11