Chaos en Controle – naar een Constructief gesprek..

Verleden week bezocht ik de tentoonstelling van Levi van Veluw in Marres, een kunstcentrum in Maastricht. Een unieke gebeurtenis. Van Veluw besloot om niet zijn werk op te hangen of in een kaal zaaltje te tonen, maar om het gehele pand onder handen te nemen. Het gevolg: je wordt door de voordeur binnengelaten in een donkere ruimte en moet zelf, zoekend, je weg vinden door het gebouw, van kamer tot kamer, het hele gebouw is één groot zintuiglijke ervaring – en bevreemding – geworden.
Spannend. En overweldigend. En het zegt, zoals alle goede kunst, ook iets over de tijdgeest. De zoektocht naar controle, de chaos die we willen bedwingen, wat nooit helemaal zal lukken.. En over de kunst zelf, zo zegt Marres: ‘Tien, vijftien jaar lang was het ‘discursieve’ belangrijk in de hedendaagse kunst: theorievorming, discussiëren. Niet dat dat verkeerd is, maar wij willen ook andere zaken onderzoeken.’ Precies op het moment dat steeds vaker het debat zelf ter discussie staat: voldoet het nog wel? Moeten we niet een andere vorm van meningsuitwisseling ontdekken? Meer onze zintuigen gebruiken dan wat we als zogenaamd bewezen hebben doorgekregen via sociale media? Misschien van debat naar constructief gesprek? Levi van Veluw maakt spannende kunst die iets te melden heeft. Je kunt na een kwartier alweer buiten staan, of je kunt neerzijgen in de ‘Space Odyssey’ achtige blauwe gloed van een van de kamers. En tot de conclusie komen dat er geen echte muren meer zijn. Net als plafonds. En vloeren. Stof tot nadenken, vond ook De Volkskrant.

quantum jump

Soms staan er berichten in de krant waarvan je weet dat ze de toekomst mede gaan bepalen, zonder dat je nog direct snapt waarom en hoe. In Delft is nu bewijs gevonden dat een deeltje geen bolletje is maar eerder een vaag soort golf. Begrijpt U? We bestaan dus eigenlijk uit golven, zou je kunnen zeggen. Een bericht om eens goed over te reflecteren, bij een kop thee of de stamtafel.

Schermafbeelding 2015-10-22 om 15.00.33
Schermafbeelding 2015-10-22 om 14.54.11

Meten creëert zijn eigen weten

Om gegevens te verzamelen, de waarheid te benaderen en contact te houden met de werkelijkheid, hebben we meetinstrumenten ontwikkeld en geven we waarde aan bepaalde uitkomsten. In het nieuws kom ik steeds meer berichten tegen die vertellen hoe we onze eigen protocollen en procedures haten – omdat die een eigen leven zijn gaan leiden en hier en daar faliekant ontsporen. We denken iets te meten, maar wat we doen is onze eigen werkelijkheid creëren. Die van de cijfers, niet die van de mensen. Of dat nu over kinderen en CITO-scores gaat (die gebruikt worden om scholen te evalueren, waardoor die gaan lesgeven op de score..) of over landen en ratings (zie hieronder). Er bestaan geen waardevrije metingen. Ieder meten creëert zijn eigen weten. Goed om te weten.. Naast meetinstrumenten hebben we betekenisanalyse nodig. Laat dat nu net een trend zijn. Niet alle waarden zijn te monetariseren. Soms moet je de menselijke maat gewoon zelf in je hoofd houden.

Schermafbeelding 2015-10-05 om 09.48.46