In opdracht van de provincie Brabant schreef ik een Toekomstgids. Vooral bedoeld voor gemeenten, die hem kunnen gebruiken ter inspiratie bij de coalitiebesprekingen. NRC Handelsblad schreef er een artikel over, dat kun je hieronder lezen. Mocht je zelf ook inspiratie willen opdoen, ook al woon je buiten Brabant, dan kun je de gids hier aanvragen. Gratis! Ik kijk terug op een fijne samenwerking met BrabantKennis. Tom Kniesmeijer Tom Kniesmeyer Kniesmyer Kniesmijer
In DWDD gisteravond (dinsdag) een uur lang aandacht voor de tijdgeest. Altijd leuk! Tussen het gebruikelijke gekrakeel door werden er interessante dingen gezegd. Inderdaad, er is volop beweging in de samenleving. The Times They Are A-Changing, indeed. We zitten in een periode van herijking, zei Matthijs van Nieuwkerk. Allerlei minderheden komen op voor hun rechten, normen verschuiven. Genoeg om over te discussiëren: er is #metoo en #blacklivesmatter. Transgenders, anti-wapen-jongeren, en boze witte mannen stelden zaken aan de kaak, eisen herijking, doorbreken vastgeroeste taboes. Ik zou daar zelf nog graag #eigenkracht, duurzaamheid, het burgerinitiatief en de ontregeling (het antwoord op de prangende #systeempijn, ik schreef er al vaker over) aan toe willen voegen.Verinnerlijking van zaken die je eerder nog niet kon aanvaarden of niet begreep, noemde Adriaan van Dis het. Vaker wijze ouderen het woord geven, ook best een fijne ontwikkeling. 
Er valt weer iets te winnen, op allerlei vlakken. En we hebben de energie om er voor te strijden. In De Seizoenen van de Tijdgeest (2009) noem ik dat een lentetijdgeest. In het boek voorspelde ik ook dat, net als eind jaren zestig en begin jaren negentig, snel opnieuw zo’n periode zou aanbreken. Die lente heeft vanwege de crisis misschien iets langer op zich laten wachten. Steeds vragen mensen me: is het zover? Is het lente? Ja hoor, mensen, al eventjes. Sterker nog: dat er in DWDD een uur lang over gesproken wordt, duidt er op dat we voorzichtig richting een zomertijdgeest gaan. De vernieuwing wordt steeds breder geaccepteerd, de prangende vraag nu is: wat gaan we er precies mee doen? De seizoenen doen hun werk: de beste ideeën dragen vrucht. Overal zie ik experimenten, wordt nieuw gedachtegoed geïmplementeerd. Zomer! De tijdgeest waarin we het nieuwe verinnerlijken, zeg ik Adriaan van Dis na. Dat heb ik altijd al een zonnige man gevonden.
Volgende week verkiezingen. Voor de gemeente en dat is mooi. De vernieuwing in Nederland komt namelijk van onderop. Zelfs het kleinste dorp kent een waaier aan burgerinitiatieven, dezer dagen. We zijn toe aan democratische vernieuwing. Aan plaatselijke politiek die de mens en zijn wensen als maat neemt. Samen met BrabantKennis schreef ik een toekomstgids voor gemeenten, om plaatselijke politici inspiratie te bieden bij de formatie. Er bleek behoefte aan, gelukkig: “Het zindert echt binnen onze gemeente,” vertelde een gemeentesecretaris me tijdens een voorbereidend gesprek. “We willen stappen zetten.” Dat is mooi om te horen. Ik heb er met veel plezier aan gewerkt. De gids kun je hier aanvragen. 
In veel steden wordt geëxperimenteerd met Buurtrechten. Breda is de eerste gemeente die de Buurtrechten vastlegt in een gemeentelijke verordening. Dat betekent dat initiatieven van bewonersgroepen eerst serieus onderzocht worden voordat een opdracht naar marktpartijen gaat. Een buurthuis overnemen in zelfbeheer, groenvoorziening (betaald!) overnemen, braakliggende grond exploiteren: er is veel mogelijk.
Vrijdag hoorde ik tijdens een lezing over de ‘proeftuintjes’ die de gemeente Gouda al een jaar heeft. Ambtenaren die vinden dat iets beter kan, mogen zelf mensen om zich heen verzamelen en alternatieven uitwerken. Ik word daar blij van. Meer organisaties zouden ‘guerrilla’ in de eigen gelederen moeten toejuichen. Het is de tijd van voortschrijdend inzicht. Van loslaten om het nieuwe een kans te geven.
En een paar weken geleden was ik op bezoek bij de NOS om de redactie bij te praten over al deze maatschappelijke ontwikkelingen. We spraken intensief over het opbouwen van vertrouwen van onderop, in kleinere (wijk)cirkels en hoe je daar als media mee om kunt gaan. Mooi om te zien hoe het Journaal dat vertaalt in een item.
Die gemeentesecretaris heeft volledig gelijk. Het zindert in de Nederlandse samenleving. Tijd om het kleine groots te vieren. Tom Kniesmeijer TrendRede toekomst steden Tom Kniesmeyer
