Het virtividu

Realiteit en fictie mengen zich steeds nadrukkelijker. Kunst loopt, zoals altijd, voorop. Dries Verhoeven maakt interactieve filmwerken. Hij wil niets loslaten over de techniek die hij gebruikt, maar als je, op afspraak, in je eentje een film van hem bekijkt, reageert de hoofdpersoon daarin op jouw bewegingen en maakt daadwerkelijk contact, nodigt je uit tot interactie. Hij filmde niet alleen een vrouw in een Chinese fabriek, maar ook een jongen op een vuilnisbelt in Haïti en iemand in Homs. Annette Embrechts beschrijft haar ervaring met de Chinese vrouw in de Volkskrant. “Ze keek lief, sprak niet. Ik vond het intiem en verschrikkelijk tegelijk.”

Ineens komt kunst heel dichtbij en confronteert je met allerlei emoties. Medelijden, bewondering, ongemak, schaamte ook. Embrechts: “Deze première van Verhoevens serie Guilty Landscapes hield mij dagenlang bezig. … Het is intiem en alarmerend tegelijk.” We gaan steeds meer van dit soort ervaringen krijgen. De wereld dringt zich op in een grenzeloze mengelmoes van fictie en werkelijkheid. Dankzij slimme techniek hoeven de beelden niet eens schokkend te zijn om je diep te raken. Gewoon omdat het je niet lukt om op afstand te blijven. Kunst begrijpt de wereld soms beter dan wijzelf. Ik vind dat een hoopvol teken.

Is all but a dream within a dream?

Spannend artikel in The Guardian, gisteren. Is onze wereld eigenlijk niet meer dan een computersimulatie? Bekende techneuten als Elon Musk schijnen er in te geloven.. De Matrix is dichterbij dan we denken – of is hij er allang en weten we het alleen nog niet. Kortom, voor zowel SF-adepten als technofoben reden genoeg om dit artikel te lezen.. Of zit het stiekem toch al in je onderbewuste..?

Alweer vijf jaar geleden hield ook ik een lezing over het zogenaamde virtividu. Toen keken mensen me nog een beetje vreemd aan. Een deel van mijn aannames toen zijn ondertussen alweer ingeburgerd. Zo snel kan het gaan. Ben je benieuwd naar het virtividu: een korte samenvatting van de lezing kun je hier vinden.