Maand: januari 2018

The message is in the music..!

Gisteren werden de Grammy’s uitgereikt, de jaarlijkse muziekprijzen in Amerika. Die zijn betekenisvol. Omdat muziek alles zegt over tijdgeest. Muziek had dan ook een hoofdrol in De Seizoenen van de Tijdgeest en ik gebruik het regelmatig in lezingen: de hitlijst analyseren is de trends zien. Het begon al van tevoren. Zangeres Lorde, die volgens mij het beste album van 2017 maakte en dus terecht genomineerd werd voor album van het jaar, weigerde op te treden, omdat ze in een bijprogramma werd weggezet, terwijl haar mannelijke concurrenten allemaal een eigen nummer mochten brengen. Vrouwen laten zich minder snel wegduwen, zo kunnen we uit haar besluit destilleren. Maar ze zijn nog lang niet gelijkwaardig.

Op de avond zelf kwam de vrouwelijke stem pregnant naar voren in een optreden van Kesha die, half door emotie overmand (!), haar hit Praying zong, met daarin een duidelijke verwijzing naar de producer die haar verkracht zou hebben. Een krachtig #metoo op het podium, ondersteund door achtergrondzangeressen in wit (waaronder oude held Cyndi Lauper).

Het meest opzienbarende optreden was van rapper Kendrick Lamar, die een paar nummers van zijn ijzersterke plaat DARE bracht. Met een Amerikaanse vlag op de achtergrond liet hij achter elkaar een compartiment achtergronddansers een voor een ‘sneuvelen’ op het geluid van een schot. Zijn heftige raps, gecombineerd met zijn uitroep ‘Jay-Z for President!’ zegt alles over #blacklivesmatter en de staat van Amerika op dit moment.

Muziek is nooit zomaar muziek. Trotse wit-geklede vrouwen en kritische zwarte mannen. Twee krachtige maatschappelijke stromingen, die samen een betekenisvolle Grammy-avond droegen. En een maatschappelijke omslag. Een vergelijkbare avond zouden we ook zo in Nederland kunnen vullen.

De winst van verliezen

De TrendRede is ontstaan doordat ik een wedstrijd verloor. In  2010 werd ik genomineerd als Trendwatcher van het Jaar. Bij de uitreiking ontmoette ik veel andere toekomstdenkers. Winnen deed ik dus niet, maar de volgende ochtend werd ik wakker met het winnende idee: de krachten bundelen om Nederland toekomstinspiratie te bieden. Gewoon, omdat ik dat een waardevol idee vond. Direct zat het woord TrendRede in mijn hoofd. Zo gaan de dingen. Een idee ontstaat, je hoeft de gedachte alleen maar te volgen en dan is een nieuwe traditie geboren. Ik belde de anderen en op één na zei iedereen direct ‘ja’.

De voorbereidingen zijn inspirerend en de presentatie is ieder jaar weer een feest. Een volle zaal mensen die geconcentreerd luisteren, waar vind je die nog? Bij ons, in Pakhuis de Zwijger. En daarna praten ze ook enthousiast mee over de door ons uitgezette toekomstlijnen. Voor 2018 hebben we het allemaal weer achter de rug. De gesprekken, de discussies, het schrijven, het schrappen. De achtste TrendRede is voor iedereen beschikbaar. Ik ga nagenieten en de TrendRede begint vanaf deze week aan zijn eigen mars door bedrijven en instituties. We eindigen dit jaar met een belangrijke vraag: “Wie is wij?” (met dank aan journalist Bas Mesters).

Onze visie op De Verbrokkeling, Samensturing en De Samenhang der Delen. Hij staat online. Lees die TrendRede. De toekomst komt in golven, we creëren ze zelf. Hieronder de pdf. Online kun je hem natuurlijk ook vinden op onze site.

Tom Kniesmeijer

Trendrede 2018

De Nieuwe TrendRede

Dinsdag 16 januari is het zover. Dan presenteren we de 8e TrendRede in Pakhuis de Zwijger (de zaal is al vol, maar je kunt de livestream bekijken). We, dat is een groep Nederlandse toekomstdenkers. De TrendRede, dat is een idee waarop ik zomaar kwam toen ik als toekomstpsycholoog in 2010 werd genomineerd als ‘Trendwatcher van het Jaar’. Bij de uitreiking sprak ik andere toekomstdenkers en de volgende ochtend werd ik – echt waar – wakker met het woord TrendRede in mijn hoofd. Zo’n beetje iedereen die ik benaderde deed mee. Een half jaar later presenteerden we de eerste versie. Ondertussen is de Rede een heel eigen leven gaan leiden, bij bedrijven en maatschappelijke organisaties. ‘We zitten echt op de nieuwe te wachten’, hoor ik de laatste weken veel. Fijn is dat. Ben je benieuwd naar de inhoud? Vanaf 16 januari staat de jongste versie op TrendRede.nl. En als je meer wilt weten, dan weet je me te vinden.

 

Inspiratie voor 2018

Wie wil er geen inspiratiebron zijn? Communicatieblad Fonk plaatste me in een rijtje van 20 inspirerende mensen voor 2018. Dat is natuurlijk erg leuk. Ze vroegen me waar ik op mijn beurt mijn inspiratie vandaan haal. Ik schreef het in één keer op. Hieronder vind je de integrale tekst. Ik wens iedereen een geïnspireerd 2018 toe. Waar vind jij je inspiratie? Ik hoor het graag.

“Ik schrijf over de toekomst. De toekomst zal altijd anders zijn dan vandaag en gisteren. We komen vooruit door het andere te omarmen. Door het andere in de ander te omarmen. De ander is mijn inspiratiebron. De persoon die een wezenlijk ander perspectief aandraagt. Die buiten de vaste kaders staat, de rafelranden van de maatschappij opzoekt, nieuwe grond verkent of juist de vergiftigde grond binnen bestaande denkkaders aanwijst.

Ik raak geïnspireerd door de underdog, de dwarsdenker, de eenzame demonstrant.

Terwijl ik hem soms bloedirritant vind. Maar juist wat irriteert intrigeert. Waarom erger ik me? Er is altijd een reden – en meestal schuilt die in gemakzuchtigheid. De ander confronteert me met de kaders rondom mijn eigen denken. Ik kan ze versterken en me afsluiten. Of mezelf verrijken. Vaak heeft de ander een punt. Soms is dat lastig te accepteren. Altijd moet je ernaar luisteren.

Ik luister naar Jerry Afriyie, naar columnist Asha Ten Broeke en naar Georgina Verbaan, ik luister naar vervreemdende kunstenaars en naar boze muziek. Naar aanleiding van de opkomst van een nieuwe lichting naargeestige narcisten in de landelijke politiek ben ik opnieuw opinieartikelen gaan schrijven. Ook dat is inspiratie.

Ik vertel en schrijf over mijn inspiratie. Ik hoop dat mijn werk me verbindt met de ander en soms zingeving brengt. In mijn eerste boek beschreef ik de tijdgeest – en waarom we blijven veranderen. Het bleek de opmaat naar de jaarlijkse TrendRede (de 8e versie verschijnt januari 2018). Mijn tweede boek was een praktisch boek over zingeving, dat mensen helpt om te luisteren naar het leven zonder zichzelf tekort te doen of voorbij te rennen. De roman waaraan ik werk brengt twee perspectieven samen die – op het eerste gezicht – niets gemeenschappelijks hebben: dat van een dader en een slachtoffer.

En afgelopen zomer begon ik aan een tweede boek over de tijdgeest, met als werktitel De samenloze leving. Wanneer we onze cirkels van vertrouwen inkrimpen, willen en kunnen we de ander straks niet meer zien. Wie is dan wij?

Er is meer behoefte dan ooit aan luisterend vermogen. Aan het perspectief van de ander. Aan toekomstpsychologie.”