Veel vragen kreeg ik over het klimaatakkoord dat is bereikt in Parijs. “Dat is zeker wel een lente-teken, hè?” kijken mensen me dan hoopvol aan. Lente, zou kunnen. Of toch eerder zomer?
In De Seizoenen van de Tijdgeest beschrijf ik hoe de tijdgeest zo om de vijf à zes jaar omslaat. Lente, dat is de tijdgeest van pioniers, kleine groepen die de norm ter discussie stellen, iets nieuws op de kaart zetten, taboes doorbreken. Het is al even lente in de tijdgeest. De omslag vond al rond 2012 plaats. Kijk naar de vele nieuwe maatschappelijke coöperaties, de mensen die binnen de zorg (Buurtzorg!) of het onderwijs (hoeveel initiatieven zijn er ondertussen niet..?) de bestaande orde flink hebben opgeschud. Ik merk het tijdens lezingen: de zaal is er nu massaal van overtuigd dat verandering broodnodig is – en snel moet komen. Een enorm verschil met vier jaar geleden!
Een lente-icoon in het klimaatdebat is in mijn ogen Stichting Urgenda. Zij wonnen het proces over overheidsmaatregelen rondom het klimaat, dit jaar. Daar hebben ze jaren hard aan gewerkt. Het klimaatakkoord is zeker een hoopvolle doorbraak. De massale omarming ervan is echter eerder het logische gevolg van alle pioniers, de actiegroepen die de afgelopen jaren zo hard hebben gestreden en de wetenschappers die geduldig bleven uitleggen dat de klimaatsceptici toch echt ongelijk hebben gehad. Zomer, dat is de tijd dat een breed deel van de samenleving(en) het vernieuwende gedachtegoed omarmen en naleven: zomer is de tijdgeest van de implementatie. Leve het klimaatakkoord, dat sowieso. Lente op weg naar zomer, zullen we het zo zien?
